Hurda olarak alınan atıklar geri kazanım yoluyla yeniden üretime veya kullanıma sunulmaktadır. Hurdacılık, geri kazanım sisteminin ilk basamağı olarak değerlendirilmelidir. Geri kazanımda işlenen ürünlerin toplanması ve ayrılması hurda ve hurdacılık ile başlamaktadır. Hurda, aynı zamanda terim olarak geri kazanılabilir veya geri dönüştürülebilir malzemeler anlamı taşımaktadır. Genellikle atık ile karıştırılmamalıdır, çünkü her hurdanın, hurdacı tarafından belirli bir parasal değeri bulunmaktadır. Hurda malzeme geri kazanımı; katı atıkların ayrılması ve tekrar kullanıma sokulması anlamına gelmektedir. Geri kazanım veya hurdacılık programının temel hedefleri arasında uzaklaştırılacak atık hacimlerinin azaltılması ve doğal kaynakların korunması ve çevre kirliliğinin azaltılması yer almaktadır. Hurdacılık sektörünün modernize etmek için tüketiciye yönelik faaliyetlerden, büyük çaplı makinalı tesislere kadar çok çeşitli teknolojiler ve programlar geliştirilmektedir. Bu programlarda tüketici bilinç düzeyinin geliştirilmesi önemli bir hedef olarak ele alınmalıdır.

 

Hurda geri kazanım programı veya hurdacılık sektörü, genel olarak malzemenin ayrılmasını (gerek kaynağında, gerekse toplam atık içinden), malzemelerin işlemden geçirilmesini, geri kazanılan maddelerin pazarlanmasını, satışını ve bu malzemelerin yeniden ikincil malzemelerden yapılan ürünler haline dönüştürülmesini kapsamaktadır. Bu işlemler zincir uzun ve meşguliyet isteyen işlemlerdir. Toplanan her hurdanın türüne ve değerine göre ayrı toplanması, biriktirilmesi, sınıflandırılması, bunların geri kazanıma alınması işçilik isteyen işlerdir. Aynı zamanda bu işi yapan kişilerin malzemeleri iyi tanıması gerekmektedir. Gelişmiş yada gelişmekte olan ülkelerin de tabii kaynaklarından uzun vadede ve daha uzun süre faydalanabilmeleri için atık israfına son vermeleri, ekonomik değeri olan maddeleri geri kazanım veya tekrar kullanma yöntemlerini araştırmaları ve uygulamaları gerekmektedir.

 

Hızla gelişen teknoloji aynı zamanda hızla eskiyen ve hurda durumuna düşen ürün miktarını artırmaktadır. Evlerden ve kullanımdan çıkan elektronik ürünlerde hurda olarak değerlendirilmektedir. Bu kullanım dışı kalan hurda ürünler işi iyi bilen hurdacılar tarafından değerlendirilerek ayrıştırılmaktadır. Demir, çelik, bakır, kurşun, kağıt, plastik, kauçuk, cam ve benzeri hurda tabir edebileceğimiz maddelerin geri kazanılması ve tekrar kullanılması, doğal kaynaklarımızın tükenmesini önleyecektir. Diğer yandan ülkemizin ihtiyaçlarını karşılayacak hurdaya ödenecek döviz miktarının ülkemizde kalmasına neden olacaktır. Bu hurdaların geri kazanımı, kullanılan enerjiden büyük ölçüde tasarruf sağlayacaktır.

 

Hurda ve hurdacılık sektörünün yukarıda sayılan kazanımlardan asıl ve en önemlisi uzaklaştırılacak katı atık miktarlarındaki büyük azalma ve dolayısıyla çevre kirliliğinin önemli ölçüde önlenmesidir. Özellikle katı atıkları düzenli bir şekilde bertaraf edebilmek için yeterli alan bulunmayan ülkeler için katı atık miktarının ve hacminin azalması büyük bir avantajdır.

 

Araştırmalara göre metallerin geri kazanılması için harcanan enerji metallerinin madenlerden çıkartılması için gereken enerjiden çok daha azdır. Şöyle ki; geri kazanılmış metalden 1 ton alüminyum yapmak için gereken enerji cevherden yapılacak alüminyum için harcanan enerjinin % 4’üdür. Aynı şekilde bakır bileşimlerin, geri kazanılması için gereken enerji bu metalin madenlerden çıkartılması için gereken enerjinin sadece % 13, ve demir/çelik için % 19’u kadardır. (Lyons ve Tonkin, 1975). Aynı şekilde l ton kullanılmış kağıdın geri kazanılması ile 17 ağaç kurtarılmakta, 4100 kilovat saatlik enerji tasarruf edilmektedir ki bu miktar bir ailenin ortalama olarak l yılda kullandıkları elektrik enerjisidir.

 

Hurda olarak tabir ettiğimiz maddelerin hurdacılık sektöründe geri kazanılması yukarıda saydığımız yararları ile büyük önem arz etmektedir. Küçümsenen ve önemsenmeyen hurdacılık sektörünün modern ve teknolojik yapıya kavuşturularak çeşitli yasal düzenlemeler ile önemli bir sektör haline getirilmesi ülkemiz açısından büyük önem taşımaktadır.

 

Aynı zamanda hurdacılığın atık yönetim planı içinde ilk adımı ev ve işyerlerinde atılmaktadır. Atığın yada hurdanın ilk basamağı kaynağında ayrıştırılması olmalıdır. Bu hem kolay hem de masrafsız ilk adımdır. Bizim için atık olan malzeme hurdacılar için atık olmayan hurda tabir edilen üründür. Bu amaçla kaynağında ürünün ayrılması için tüketiciyi bilinçlendirici çalışmaların yapılması gerekmektedir. Aşağıda hurda çeşitleri tanımlanmıştır. Bu hurdalar çok ayrı ürünlerde iz miktarda veya çok fazla miktarlarda bulunabilmektedir. Tanımadığımız bir çok malzemeden hurdacılar ikincil veya birincil ürün olarak hurda çıkarmaktadırlar. Hastalıklar nedeni ile bir çok kişi röntgen filmi çekilmektedir. Bu filmleri belirli bir süre evlerimizde bekletir daha sonra çöpe atarız. Oysa o filmden hurdacılar, uygun tekniklerle geri kazanımda büyük oranlarda gümüş elde etmektedirler. Bu farklı bir örnek olarak burada sunulmuştur. Bizim için atık olarak adlandırılan binlerce üründen geri dönüşümde faydalanılmaktadır.